Bilge kişi kimdir?

Şubat 13, 2008 at 8:05 pm (Edebiyat ve Felsefe)

* Bilgelik nedir? Bilge kişi kime denir?
* Öğrenmenin yaşı var mıdır?
* Öğrendiklerimizi ölmeden önce nasıl değerlendirmeliyiz?
* Türk insanı bilge olmayı sever mi? Bilmeden bilgelik taslayan insanlarımız çok mu?
* Yaşlı olmak, bilgelik için yeterli midir?

Gençliğinde öğrenmeyenin yaşlılığında bilgisi olmaz!Öğrencilerinden biri Konfüçyüs’e sordu: ”Üstat, sık sık seçkin insanın karşılıklı davranması gerektiğini söylüyorsunuz. Biraz açar mısınız?”
Konfüçyüs cevap verdi:

Seçkin insan üç alanda karşılıklı davranmaktan vazgeçmemelidir.
* İnsanın bir efendisi varsa ve ona doğru dürüst hizmet vermiyor, buna karşılık kendi hizmetçisinden hizmet bekliyorsa karşılıklılık ilkesini çiğniyordur.

* Kim ki atasına, anasına gereken saygıyı göstermiyor, buna karşılık kendi oğullarından saygı bekliyorsa o da karşılıklılık kuralına aykırı davranıyordur.

* Bir insan ki, ağabeyini saymıyor ama küçük kardeşinden tam itaat bekliyorsa, o da karşılıklı davranamıyordur. Seçkin insan hep karşılıklı davranış ilkesine uyar.

Öğrencisi sordu: ”Seçkin insanın, karşılıklı davranma kuralı dışında başka hangi kurallara tam olarak uyması gerekir?”

Konfüçyüs cevap verdi: Seçkin insan, gözden hiçbir zaman uzak tutulmaması gereken üç temel bilgiye sahiptir. Bunlar şunlardır:

* Kim gençliğinde öğrenmezse, yaşlılıkta hiçbir bilgisi olamaz.
* Kim yaşlılığında öğretmezse, ölümünden sonra hiçbir anı bırakmaz.
* Kim hali vakti yerindeyken kimseye bir şey vermezse, yoksulluğunda ona yardım edecek kimse olmaz.

Seçkin kişi gençliğinde yetişkin olacağı zamanı, yaşlanacağı zamanı düşünür ve onun için daha çok öğrenmeye çalışır. Yaşlılıkta öleceği zamanı düşünür ve kendini öğretmeye verir. Hali vakti yerindeyken yoksulluğu hiç aklından çıkarmaz ve her fırsatta yoksullara iyilik eder.

KONFÜÇYÜS’e göre ADAM OLMANIN yolları

”En kısa anlatımıyla adamlık, kendi kendisini yenmek ve güzelliğin kanunlarına yöneltmektir. İnsan, adamlığa böyle yönelir. Adamlığa erişmek her insanın kendi elindedir, asla başkalarının elinde değildir.”

”Güzellik kanununa uymayan hiçbir şeye bakmam… Güzellik kanununa uymayan hiçbir şeyi dinlemem… Güzellik kanununa uymayan hiçbir sözü söylemem… Güzellik amacına uygun olmayan hiçbir şeyi yapmam…”

Konfüçyüs ”Yüce kişinin kederi ve korkusu yoktur.” deyince öğrencisi, ”Demek ki kedersiz ve korkusuz olmak yüce kişi olmak demektir” diye cevap verdi.

”Hayır” dedi Konfüçyüs, ”Doğrusu şu: Eğer bir insan kendi içini yoklar ve orada kötü bir şey görmezse, neden kederlensin, neden korksun!”

HER ŞEY SENİNLE BAŞLAR, SENDE BİTER

Çaresizlik öğrenilmiştir.
Başarılı olmak da öğrenilebilir.
Sende sandığından fazlası var!
Gelebileceğin en iyi yerde değilsin.
Yeni bir hayat için gereken, yeni bir akıldır.
Doğru şeyi yapmak için yanlış zaman yoktur.
Rüzgarı suçlamayı bırak, yelkenleri kullanmayı öğren!
Seyirci koltuğundan sıkıldıysan, sahneye çık.
Zirvede her zaman bir kişiye daha yer var.
Her şey seninle başlar!
Başkaları yapabildiyse, sen de yaparsın.
Hayatta ya tozu dumana katarsın,
Ya da tozu dumanı yutarsın.
Seçim senin!
(Herşey Seninle Başlar adlı kitabın arka kapak yazıs ı)